Sincap / Squirrel

Sincap

Sincap / Squirrel / Sciurus anomalus

Anadolu sincabı (Foto: Bayram Göçmen)

Sincap:

   Sırtı boz ve kırçıllı, karın kısmı ise açık kahverengidir. Sırt ve karın arasındaki renk farkı vücudunun yan tarafında belirgin olarak görülür. Ayaklarının ve kuyruğunun üstü kınalı kahverengi, kuyruğunun altı ise sırt rengindedir. Kuyruk uzunluğu ortalama 13,5 cm'dir. Kulak uzunluğu ise ortalama 31 mm'dir. Vücut uzunluğu ortalama 20 cm'dir. Ağırlığı ortalama 300 gr'dır.

   Bu bilgiler envanter çalışmalarında gözlemler gerçekleştirirken türü ayırt etmemizi sağlayacaktır.

Habitatı: 

   Karasal iklim şartlarına adapte olmuş bir kemiricidir. 2000 metre yüksekliğe kadar olan ormanlık ve ağaçlık alanlarda görülebilmektedir. Sincap ağaçlarda yaşar. İbreli ve karışık ormanları, özellikle de meşe ve çam ağaçlarının oluşturduğu ormanları tercih eder. Yaşlı ağaçların kovuklarına yuva yaparlar, meşe ve doğu çınarı ağaçları öncelikli tercihleridir. Terk edilmiş ağaçkakan yuvaları da sincaplar için çok iyi bir yuva olmaktadır. Ağaçlardan başka bazen de taş yığınları içinde, kaya oyuklarında, mezarlıklarda ve terkedilmiş yapılarda da yaşamlarını sürdürmektedirler.

Dağılımı:

   Kafkasya (Ermenistan, Azerbaycan, Gürcistan), Yunanistan, İran, Irak, Suriye, İsrail, Filistin, Ürdün, Lübnan ve Türkiye'de bulunur.

   Ülkemizin neredeyse tamamında bulunmaktadır. Trakya; Anadolu Sincabı için doğal yayılış alanı değildir. Fakat 30-40 yıl önce İstanbul'un Avrupa Yakasında ki Emirgan Korusu ve Yıldız Parkı başta olmak üzere diğer park ve bahçelerine insanlar tarafından bırakılmış ve buralarda çoğalarak yaşamlarını sürdürmektedir. 

Beslenme:

   Sert kabuklu meyveler temel besinleridir. Sincapların besinleri arasında ağaçların tohum, filiz, tomurcuk, kozalak ve meyveleri büyük bir yer tutmaktadır ve bunlar sincapların en önemli besin kaynaklarını oluşturmaktadır. Meşe, Çam, Kestane, Fındık ve Ceviz ağaçlarının tohumlarını severek yerler. Bu tohumları ön ayakları ile tuttuktan sonra dişleri ile sert kabuğunu kemirirler ve daha sonra içindeki endospermi yerler. Kışın yemek için tohumları depo ederler. Tohumları ağızlarına doldurarak yuvaya taşırlar. Ağızlarına bir seferde 3 cevizi alabilirler. Dut ağaçlarından da beslenir.

  Sert ve kabuklu meyveler temel besinleri olmasına rağmen, bazen filizleri de kemirerek yerler. Mantar, meyve, böcek, kuş yumurtası ve küçük kuşlar da besin listelerinde önemli bir yer almaktadır.

Biyolojisi:

   Çiftleşmeleri baharda başlar. Yaklaşık 40 gün süren gebelikten sonra tüysüz, gözleri görmeyen 3–8 kadar yavru doğururlar. Yılda yaklaşık 2–3 kez çiftleşirler. Yavruları bir yılda olgunlaşır. Ömürleri ortalama 10 yıldır.

  Baş düşmanları arasında Ağaç Sansarı, Kaya Sansarı, Kızıl Tilki, Gelincik, Yaban Kedisi gibi yırtıcı memelilerin yanı sıra; Kaya Kartalı, Baykuş, Şahin gibi yırtıcı kuşlar bulunmaktadır. Yerleşim birimlerine yakın yerlerde yaşamakta olan sincapların baş düşmanı ise evcil kediler oluşturmaktadır.

Populasyon durumu ve türe yönelik tehditler:

   Badem, fındık, ceviz, fıstık, kestane, erik ve kayısı ağaçlarının meyvelerini çok sevdiklerinden, meyve yetiştiricileri tarafından zararlı bir kemirgen olarak bilinmekte olan sincaplar, bu gibi meyve yetiştiriciliğinin yaygın olduğu bölgelerde insanlar tarafından zarar görmektedir. Meyve ağaçlarına musallat olan sincapları çeşitli yöntemlerle avlamaktadırlar.   "Çevre ve Orman Bakanlığı Merkez Av Komisyonu" tarafından avı yasaklanmış türler arasında bulunmaktadır. Çevre şartlarındaki olumsuz değişiklikler ve bilinçsizce yapılan avlanma ile sayıları büyük ölçüde azalmıştır.

   Tür RedList’te asgari endişe (LC) kategorisinde değerlendirilmektedir. Ülkemizde ise avı yasaklanmış türler arasında yer alır.

   Meyve yetiştiricileri tarafından zararlı bir kemirgen olarak bilinmekte olan sincaplar insanlar tarafından zarar görmektedir. Çevre şartlarındaki olumsuz değişiklikler ve bilinçsizce yapılan avlanma ile sayıları büyük ölçüde azalmıştır. Ancak büyükorhan’da ise popülasyonu oldukça fazladır. Sincaplara karşı insan tehdidi görülmemektedir.

Hazırlayan: Ali Ünal
Kaynaklar:

  Tramem : http://www.tramem.org/memeliler/?fsx=2fsdl17@d&tur=Sincap

  Wikipedia : http://tr.wikipedia.org/wiki/Sincap

  IUCN RedList: http://www.iucnredlist.org/details/20000/0

Kızıl Tilki

Kızıl Tilki

Kızıl Tilki / Vulpes vulpes

Fotoğraf : ?

Tilki

Kızıl Tilki (Vulpes vulpes),köpekgiller (Canidae) familyasının en yaygın olanıdır.
Ekosistemdeki Rolü: şehirlerdeki güvercin, keme, fare ve tavşan populasyonlarını
 kontrol altında tutar ve böylece insanlar için faydalı olur. Bazı tilkiler karayollarını takip
 eder ve otomobillerin ezdiği hayvanların leşleri ile beslenirler.

Habitat:

Belirgin olarak bir yer veya yaşama alanı yoktur heryere ayak uydurabildiğin için
besinini nerde daha kolay buluyorsa ora yakın yerlerde görülebilir.Yuvalarını güvenli yer koşuluna
göre seçerler yabancı misafirin geldiğinde hemen kaçmak için.Açık alanlarda da dinlenirler
 tabi da avlanmanın bir taktiğidir uykusunda iken avın okusunu sesini keskin duyuları sayesinde
belirler ve hemen av için harekete geçer.

Dağılımı:

Tilki ülkümizin hemen hemen heryerinde görülür.Bir kaç örnek vermek gerekirse Osmaniye,bursa,kars,
amasya..gibi yerlerde sürekli veya mevsimsel olarak göçebe illermizde bulunur.

Fiziksel Tasviri:

 75 cm uzunluğuna (+40 cm kuyruk),40 cm boyuna ve 7-9 kg ağırlığa varır.Yaşadığı
yere göre post tüyleri değişir genelde kırıl renktedir.Tüylerin üst kısmı kızıl, alt kısmı beyaz,
bacaklarının alt kısımları da siyah renk olur.

Biyolojisi:

Aralık-Ocak aylarından köpekler gibi çiftleşirler 50 gün süren bir gebelik Mart ayında
3 ila 5 yavru doğururlar.Yavrunun gözleri 12 gün kadar kapalıdır 1 ay sonra ise mağaradan ilk kez çıkarlar
Güvercin,fare,keme,tavşan veya kendi bünyesini kadar olan avları avlarlar zeki hayvan oldukları için bazen
farklı türleride avlarlar tilkilerin otçul olduğunu söylenen bilgiler arasındadır.

Envanter Çalışmaları:

:2001 yilinda Ankara ili Nallıhan ilçesi Sınırları içerisinde 8938 ha'lık
alan içerisinde 46 Kişilik Bir Ekip Tarafından Gerçekleştirilme 3 GÜN Süren envanter Çalışmaları
sonucunda 698 Kınalı keklik, 378 Kızıl tilki, 127 Yabani domuz, 97 ALAGEYİK Ile avlanmasına Izin verilen
türlerden 3000 civarında sukuşunun bulundugu hesaplanmıştır. Yöntem hakkında bilgi verilmemiş ama
sürek bak,dışkı,fotokapangibi yöntemlerin olduğunu tahmin ediyorum..Envanteri ayrıntılı şekilde incelemek için
http://arastirmax.com/en/bilimsel-yayin/trakya-universitesi-fen-bilimleri-dergisi/4/1/9-16_ankara-nallihan-orneginde-yaban-hayati-envanteri
tıklayınız..
Hazırlayan: Uğur ÇEVİK
Kaynaklar: TRamem,Vikipedi,Berceste

Ökse Ardıç

Ökse Ardıcı

Ökse Ardıcı (Turdus viscivorus)

Ökse Ardıcı:

    Ökse ardıç kuşu (Turdus viscivorus), karatavukgiller (Turdidae) familyasından ötücü bir kuş türü. Cinsler benzer renkte, düz gri-kahverengi sırt, alt taraf belirgin noktalıdır.Hepçil beslenirler, böcekler, solucanlar ve yabani meyveleri yerler. Ökse ardıcı, sahiplendiği meyve ağacını diğer ardıçlara karşı kış boyunca korur. Adının aldığı ökse otunun meyveleri de yiyeceğini oluşturur.Bütün Avrupa'dan Asya'ya kadar olan, açık koruluklar ve ekili arazilerde yerleşir. Daha kuzeydeki kuşlardan bazıları küçük sürüler halinde kışları güneye göçer.

   Ardıç kuşları özellikle kutuplar hariç dünyanın her bölgesinde yaşarlar.Avrupa, Asya ve Amerika kıtaların da birçok türü yaşayan güzel ötüşü olan kuşlardır. Avrupa’nın kuzeyinde üreyen türler yazı burada geçirerek kışın Türkiye, İtalya ve Yunanistan gibi güneydeki sıcak ülkelere göç ederler.

   Sabah erken ve akşam geç saatler en hareketli oldukları zamanlardır.Kış aylarında sürüler halinde bulunurlar.Yüksek ormanlıklarda (kozalaklı ağaçlar, huş ağacı ve tundra ormanları, yaprak döken ağaçların bulunduğu ormanlar, ekili alanların kenarındaki ağaçlıklar, fundalık ve makilik alanlar, kayalıklar, parklar ve bahçelerde görülür. Kışın genelde sık olmayan yüksek ormanları tercih ederler.

Biyolojik Bilgiler:

   Mart ve Haziran ayında ürerler.Yuvayı dişi kuş genellikle ağaç çatalına yapar, çalılıklar veya duvarlarda da yuva yaptığı gözlemlenmiştir.Kuluçkaya dişi kuş yatar yavruların besinlerini aile fertleri karşılar.Yuvayı dişi kuş ot, çimen, yosun ve yapraklardan yapar.Yumurtaları donuk mavi renkli ve üzeri kırmızı-kahverengi renklidir.Ötüşü ''cırrk cırk cırk'' gibi sesleri çıkartırlar.Fırtınalı günlerde daha çok öterler bu yüzden İngilizler fırtına tavuğu diye adlandırmışlardır.

Davranışları:

 İnsanların olmadığı bölgelerde yaşarlar ürkek bir tavır sergilerler.Kış döneminde tohum yüklü çalıları diğer ardıçlardan korumak için büyük uğraş verirler.Toprak altında yaşayan solucan, tırtıl vb. gibi canlıların hareketlerini dinleyerek toprak altında yerlerini saptar ve gagası ile çıkartıp yer.

Yerel Adlar:

Mısırcı, Buruşça, Çıkrıkçı Bakal, Cırrık, Cırnık, Bozlak, Zubban

Bu Türle İlgili Başka Kaynaklar: 

- Trakuş

- Şehirde Yaban

Kuzgun / Raven

Kuzgun / Raven / (Corvus corax)

Kuzgun:

    Kargaların en iri türüdür, kalın ve güçlü gagası vardır, her tarafı siyah çelik mavisi parlaklığındadır, Türkiye alt türlerinde gençlerde boyun bölgesinde kahve rengi oluşur, boyun tüyleri kabarık durur, kuyruk kama şeklindedir diğer kargalardan bu farklılık ayırt edebiliriz. Tüm dünyada 7-8 alt tür vardır. Kuzey bölgesindeki kuzgunlar daha iri ve daha mavimsi parlaklıktadır, güney bölgesindeki türler daha küçük ve boyun bölgeleri daha kahverengidir. Habitatını tanımlarsak hayvancılık yapılan dağlık bölgelerde , kayalık sahillerde, kayalık ormanlarda, yüksek yaylalarda, fundalıklarda yaşarlar. Peki bu kuzgun ne yer derseniz hemen hemen her şeyi yerler hayvan leşleri, yaralı hayvanları avlarlar, küçük memeli ve sürüngenleri de yerler, kuş yumurtası veya yavrusu, midye salyangoz gibi şeylerle beslenirler. Bu kuşun kursağı olmadığı için doymak bilmezler devamlı yiyecek arayışındadırlar.

Biyolojik Bilgiler:

   Ağırlığı 1 kilo ya ulaşır boyu 60-65 cm iki kanatı açık şekilde 120-130 cm kadar kanat uzunlukları ulaşır. Ortalama olarak 20-40 yıl yaşarlar fakat 400 yıl kadar yaşadıkları da biliniyor. 3-6 arası yumurta bırakırlar kuluçka süresi 21 gündür. Kuzgunun en farklı özelliklerin biride çıkardıkları seslerdir genelde ''krroook krrook , prruuk'' fakat farklı seslerde çıkardıklarıda bilinir.

Davranışları:

   Kuzgunun genelde zekası ile övünülür bu kuşbilimciler tarafından da kabul edilmiştir.Çok çeşitli sosyal davranışlar gösterirler, hayat boyu tek eşli yaşarlar, doğal hayatta bir çok basit problemleri çözebildikleri görülmüştür, çok tedbirli olmasıyla tanınır. 

   Kuzgunlar en erken üremeye başlayan kuştur.Yavru yetiştirme ve bakımı her iki ebeveyn tarafından yapılır, haftalar ilerledikçe son derece gürültülüdürler, ancak ebevynlerin bizim bilemediğimiz bir işaretiyle birden seslerini kesip yuvanın içine yatarak görünmez hale gelirler. Yavru uçtuktan sonra bir süre anne baba ile dolaşırlar ekim kasım gibi diğer yavrularla birlikte büyük bir grup oluştururlar.Üreyen çift ise ikili olarak kışı beraber geçirirler.

Yerel Adlar:

Dana kaldıran, guzgun, kağra, sakca

Türün Tarih Geçmişi:

   Kuzgun'un ismini Hz. Nuh tufanında geçtiğini Tevrat (dini kitap) ta geçtiğini görebilirsiniz..

Sular yeryüzünden çekilmeye başladı.Yüz elli gün geçtikten sonra sular azaldı.Gemi yedinci ayın on yedinci günü Ararat dağlarına oturdu.Sular onuncu aya kadar sürekli azaldı.Onuncu ayın birinde dağların doruğu göründü.Kırk gün sonra Nuh yapmış olduğu geminin penceresini açtı.Kuzgunu dışarı gönderdi.Kuzgun sular kuruyuncaya kadar dönmedi, uçup durdu.Bunun üzerine Nuh suların yeryüzünden çekilip çekilmediğini anlamak için güvercini gönderdi.Güvercin konacak bir yer bulamadı, çünkü her yer suyla kaplıydı.Gemiye, Nuh'un yanına döndü.Nuh uzanıp güvercini tuttu ve gemiye, yanına aldı.Yedi gün daha bekledi, sonra güvercini yine dışarı saldı.Güvercin gagasında yeni kopmuş bir zeytin yaprağıyla akşamleyin geri döndü.O zaman Nuh suların yeryüzünden çekilmiş olduğunu anladı.Yedi gün daha bekleyip güvercini tekrar gönderdi. Bu kez güvercin geri dönmedi. 

   Bir rivayete göre kuzgunun önceden beyaz olduğu söyleniyor.Nuh tufanında kuzgunun geri dönmemesi onun lanetlenmesine denen olmuş ve renkte değişme olup siyaha dönmüştür.

Raven (Corvus corax) Siyah ve Beyaz Kuzgun

Bu Türle İlgili Başka Kaynaklar: 

- Trakuş

- Şehirde Yaban

- Zazzle ile kuzgun posterleri bulabilirsiniz.